Σταλινισμός: Η τέταρτη νομοθεϊστική θρησκεία

Αυτό το τέλος επεφύλασσε για τους αρνητικούς ήρωες, τόσο στην τέχνη όσο και στη ζωή, ο Ιωσήφ Βησσαριόνοβιτς (και μάλιστα, κυριολεκτικά, ήτοι χωρίς photoshop). Μόνο οι θετικοί ήρωες ήταν αποδεκτοί, γιατί αυτοί ήταν επιδεκτικοί σε κάθε είδους εκμετάλλευση και καπηλεία. Ήταν όμως η εκμετάλλευση ηρώων, αγίων, οσιομαρτύρων εφεύρεση του Στάλιν; Σε ποιο βαθμό η θεολογική του παιδεία τον εφοδίασε με την τεχνογνωσία να επινοήσει μια νέα θρησκεία και μια Εκκλησία με τα χαρακτηριστικά κυρίως του Βατικανού, αλλά και πιο πρωτόγονων θρησκειών; Εις τρόπον ώστε η μετάνοια να μετατρέπεται σε αυτοκριτική, ο αφορισμός σε διαγραφή, οι οικουμενικές σύνοδοι σε κομματικά συνέδρια, τα σκηνώματα σε μαυσωλεία... Όσο για την πυρά που έκαψε τον Τζορντάνο Μπρούνο, αντικαταστάθηκε από τους πάγους της Σιβηρίας, όπου καταψύχθηκαν οι βιολόγοι που τόλμησαν να αποκαλύψουν ως απατεώνα τον Λυσένκο. Και πώς ο στοργικός Πατέρας κάθε μονοθεϊστικής θρησκείας, ο Καλός Ποιμένας που νοιάζεται τα τέκνα του, μεταλλάχθηκε σε Τιμωρό και Φόβητρο, σε Εξολοθρευτή των "υπόπτων" - ήτοι των διαφωνούντων και των φωναχτά σκεπτομένων- εν τέλει, δηλαδή, σε Πατερούλη;