Το πιόνι απέναντι στον βασιλιά

Αν µπορούσε κανείς µε µια λέξη να χαρακτηρίσει το έργο του Κατσούλα αυτή είναι σίγουρα η λέξη "επικό". Σε όλα του τα έργα υπάρχει η σύγκρουση, η µάχη του αδύνατου µε το δυνατό, του απίστευτου µε το πιστευτό, του µικρού µε του µεγάλου. Σε όλο του το έργο ο φαινοµενικά αδύναµος και ανήµπορος αφού περάσει δια πυρός και σιδήρου πάντα επικρατεί ακόµη και όταν χάνει. Στο παρόν βραβευµένο έργο, που είναι το δεύτερο µέρος µιας τριλογίας που άνοιξε εντυπωσιακά µε τον "δροµέα" και θα κλείσει µε τους "πολεµιστές του νερού" ο συγγραφέας συνεχίζει να εξερευνάει την συντριβή του αδύνατου αυτή τη φορά µέσα από την αναµέτρηση ενός πιονιού [σκλάβου] µε τον βασιλιά [αυτοκράτορα]. Μόνο που εδώ η φόρµα αλλάζει τελείως. Δεν υπάρχει τίποτε το σωµατικό σε αυτήν την αναµέτρηση, τίποτε το µεγαλόστωµο, τίποτε το φωνακλάδικο, η παραµικρή φανφάρα, η παραµικρή επαφή ανάµεσα στους δύο ανυποχώρητους αντίπαλους. Τα πάντα γίνονται εσωτερικά, εγκεφαλικά. Το στήσιµο της άµυνας, τα σχέδια επίθεσης, η προστασία από την φθορά, οι παγίδες, ο αντιπερισπασµός, η τακτική υποχώρηση, η αντεπίθεση, η περικύκλωση. Όλα τα προβλήµατα που συναντάνε οι δύο χαρακτήρες καλούνται να τα ξεπεράσουν µε το µυαλό τους και µόνο χωρίς την παραµικρή βοήθεια από οτιδήποτε άλλο. Μπορεί η µεγαλοφυία να νικήσει και να ξεπεράσει οποιαδήποτε δυσκολία όσο κι αν αυτή φαίνεται ανίκητη ή υπεροπλία, ο πλούτος και ο ισχυρός θα επικρατήσουν στο τέλος; Όσο κι αν ξέρει κανείς την απάντηση όπως την ήξερε και στον "Δροµέα" δεν είναι δυνατόν να µην εντυπωσιαστεί από την δεξιοτεχνική του µαεστρία, από τον τρόπο µε τον οποίο υφαίνει τον ατσάλινο ιστό του, από τα περίτεχνα τεχνάσµατά του και από την αδάµαστη φαντασία του. Εξάλλου δεν έχει σηµασία ποιος θα κερδίσει ή θα χάσει [αυτά ενδιαφέρουν τους επιφανειακούς ανθρώπους] αλλά µε ποιόν τρόπο θα τα καταφέρει. Και έτσι κατορθώνει να µας κρατάει πάντα στην τσίτα ακόµη και όταν ξέρουµε το τέλος, προσόν που µόνο λίγοι συγγραφείς το έχουν. Απλά το καλύτερό του έργο.