Η αδύνατη επανάσταση

Ο εμφύλιος πόλεμος, με τους δεκάδες χιλιάδες νεκρούς στα πεδία των μαχών, τις εκτελέσεις πολιτικών κρατουμένων, τους εκατοντάδες χιλιάδες εσωτερικούς πρόσφυγες, αποτέλεσε μια κατεξοχήν τραυματική εμπειρία που διαίρεσε βαθιά την ελληνική κοινωνία, για δεκαετίες, σε νικητές και ηττημένους. Αυτή η διαίρεση επηρέασε την επιστημονική και τη δημόσια συζήτηση, οι οποίες περιστράφηκαν γύρω από το ερώτημα "ποιος φταίει", επιδιώκοντας να αποδώσουν την ευθύνη για την πρόκληση του εμφυλίου στον έναν από τους δύο αντιπάλους.

Το βιβλίο θέτει ένα διαφορετικό ερώτημα: τι ήταν ο ελληνικός εμφύλιος; Ο πόλεμος αυτός δεν ήταν προειλημμένη απόφαση κάποιας από τις δύο πλευρές αλλά αποτέλεσμα μιας σύνθετης διαδικασίας. Ξεκινώντας από την εκρηκτική κατάσταση που είχε δημιουργηθεί στην Ελλάδα μετά την Κατοχή, ο συγγραφέας εξετάζει τον τρόπο με τον οποίο η πολιτική πόλωση, μέσα από τη βία και τις διώξεις, μετατράπηκε σταδιακά σε στρατιωτική σύγκρουση. Διερευνά επίσης την αλληλεπίδραση ανάμεσα στην κοινωνία και τους πολιτικούς πρωταγωνιστές, όπως αυτή διαμορφώθηκε από τα νέα δεδομένα που δημιούργησε η σύγκρουση. Τόσο η κυβέρνηση όσο και οι αντάρτες επιδίωξαν να κινητοποιήσουν την κοινωνία στο πλευρό τους και να εξουδετερώσουν τα κοινωνικά ερείσματα του αντίπαλου, ενώ ανάμεσα στις πόλεις και την ύπαιθρο αναπτύχθηκε διαφορετική δυναμική αναφορικά με τον τρόπο και το βαθμό εμπλοκής τους στον πόλεμο.

Το βιβλίο αποτελεί μια συνθετική προσέγγιση του εμφυλίου πολέμου. Εστιάζοντας στον Δημοκρατικό Στρατό Ελλάδας, υποστηρίζει ότι ο ελληνικός εμφύλιος ήταν μια επανάσταση, έστω κι αν, έτσι όπως εξελίχθηκε, δεν θα μπορούσε να αποβεί νικηφόρα - έστω δηλαδή κι αν ήταν μια αδύνατη επανάσταση.