Ο Παρθενώνας

To περίγραμμά του στον απότομο βράχο που δεσπόζει στην Αθήνα αποτελεί σήμα κατατεθέν της πόλης και ταυτόχρονα σύμβολο αδιαμφισβήτητο του πολιτισμού της κλασικής αρχαιότητας. Για περισσότερα από δυόμισι χιλιάδες χρόνια ο Παρθενώνας προκαλεί αισθήματα θαυμασμού και συγκίνησης και τροφοδοτεί αντιπαραθέσεις. Πυρπολήθηκε, βομβαρδίστηκε, ακρωτηριάστηκε, λεηλατήθηκε, παραμένει, όμως, ένα από τα μεγαλύτερα θαύματα του κόσμου. Στo βιβλίο αυτό η ειδική στον κλασικό πολιτισμό ιστορικός Mary Beard διερευνά την ιστορία του Παρθενώνα από τον πέμπτο αιώνα π.Χ. ως τις μέρες μας. Υπήρξε ο ναός των ναών της εποχής της αθηναϊκής ηγεμονίας, που στολίστηκε με έναν αινιγματικό συνδυασμό γλυπτού διακόσμου και στέγαζε το περίφημο και για πάντα χαμένο σήμερα χρυσελεφάντινο άγαλμα της πολιούχου θεάς της Αθήνας, κι έτσι τον έχουμε στη συλλογική μας μνήμη χαραγμένο. Εξίσου συναρπαστική είναι όμως και η μακρόχρονη περίοδος της λειτουργίας του ως καθεδρικού ναού αφιερωμένου στην Παναγία την Αθηνιώτισσα, ως του ωραιότερου τεμένους του κόσμου και τέλος ως πληγωμένου μνημείου που προκαλεί σήμερα ρίγη συγκίνησης στα πλήθη των τουριστών που σκαρφαλώνουν στο βράχο αψηφώντας τη ζέστη. Ποιoς έκτισε τον Παρθενώνα; Γιατί; Ποια ήταν η λειτουργία του και η μοίρα του ανά τους αιώνες; Πώς πρέπει να ερμηνεύσουμε το γλυπτό του διάκοσμο; Γιατί τον θεωρούμε τόσο συναρπαστικό μνημείο; Η Mary Beard δίνει σε όλους μας, ειδικούς και μη, "τροφή για σκέψη". "Κάθε φορά που επανεξετάζονται ζητήματα σχετικά με την πρόσληψη της σημασίας του Παρθενώνα επιβεβαιώνεται μια αλήθεια αρκετά γνωστή και εξαιρετικά παρήγορη: ότι οι μεγάλες δημιουργίες του πνεύματος, ακόμη κι αν έχουν υπερφορτωθεί από τη συνεχώς διογκούμενη συσσώρευση του ερευνητικού μόχθου, δεν εξαντλούνται ποτέ... Πολύ περισσότερο μάλιστα όταν πρόκειται για μνημεία που εξακολουθούν να σημαδεύουν την αυτογνωσία όχι μόνο του δυτικού πολιτισμού, προτείνοντας αγέραστα υποδείγματα αξιών και κινητοποιώντας καθαρτικές ψυχικές λειτουργίες". (Από τον πρόλογο του Αγγελου Δεληβορριά για την ελληνική έκδοση).