Πλούταρχος

Ιστορικός, βιογράφος και φιλόσοφος (50 μ.Χ. - 127 μ.Χ.). Γεννήθηκε στη Χαιρώνεια της Βοιωτίας από οικογένεια εύπορη και αριστοκρατική. Σπούδασε φιλοσοφία στην Ακαδημία της Αθήνας και ταξίδεψε στην Αλεξάνδρεια και στη Ρώμη, όπου έμεινε πολύ καιρό, και σχετίστηκε με την αυλή του Τραϊανού, για να γίνει αργότερα δάσκαλος του αυτοκράτορα Αδριανού. Στη Ρώμη του δόθηκε η ευκαιρία να συμβουλευτεί τα αρχεία της πόλης, τα οποία χρησιμοποίησε ως πηγή για τη συγγραφή των "Παράλληλων βίων" του. Ο Τραϊανός του έδωσε πολιτικό αξίωμα στην Ιλλυρία. Αλλά και οι συμπατριώτες του τον τίμησαν με διάφορα αξιώματα, όπως του άρχοντα και του ιερέα του Πύθιου Απόλλωνα, ενώ για μεγάλο διάστημα υπήρξε επιμελητής των Πυθικών αγώνων. Ο Πλούταρχος είχε τέσσερις γιους, από τους οποίους ο ένας, ο Πλούταρχος ο νεότερος, δημοσίευσε τα ανέκδοτα του πατέρα του. Ως άνθρωπος ήταν ήρεμος, ευγενής, λιτός και φιλάνθρωπος. Από τα έργα του σώθηκαν 50 "Βίοι" και τα "Ηθικά", δηλ. 83 πραγματείες με ποικίλο περιεχόμενο, από τις οποίες μερικές θεωρούνται νόθες. Τέτοιος είναι ο πλούτος των γνώσεων στα συγγράμματά του, ώστε από αυτά μαθαίνουμε για την αρχαιότητα περισσότερα από οποιονδήποτε άλλο συγγραφέα. Ο Πλούταρχος κατατάσσεται στους ιστορικούς για τους "Παράλληλους Βίους" του, οι οποίοι είναι 23 ζεύγη, στο καθένα από τα οποία βιογραφεί δύο επιφανείς άνδρες, έναν Έλληνα και ένα Ρωμαίο, τους οποίους στο τέλος παραλληλίζει και συγκρίνει, γι αυτό και οι βίοι ονομάζονται παράλληλοι. Έτσι συγκρίνει μεταξύ τους το Δημοσθένη με τον Κικέρωνα, τον Αλέξανδρο με τον Καίσαρα, το Θεμιστοκλή με τον Κάμιλο, τον Αριστείδη με τον Κάτωνα κ.λπ. Την ιστορική του ύλη ο συγγραφέας την αντλεί από ελληνικές και ρωμαϊκές πηγές, οι περισσότερες από τις οποίες χάθηκαν. Γι αυτό τα συγγράμματα του Πλούταρχου έγιναν πολύτιμα. Σ όλους τους αιώνες και σε πολλούς λαούς οι "Παράλληλοι Βίοι" βρήκαν άπειρους αναγνώστες και θαυμαστές, γιατί ο συγγραφέας όχι μόνο ενθουσιάζει, αλλά και παρορμά τον αναγνώστη να μοιάσει με τους μεγάλους άνδρες που βιογραφεί.