Μη μου κλείνετε τα μάτια...

Η ιστορία διδάσκει, αλλά πιο πολύ αυτοί που την έζησαν και ζουν ακόμη, περιχαρακωμένοι στις αναμνήσεις τους. Όσες σελίδες και αν γράψει κανείς, δεν θα μπορέσει να καλύψει τις φρικαλεότητες ενός πολέμου, γιατί οι περιγραφές μοιάζουν περισσότερο με αναπαράσταση της κόλασης. Στον πόλεμο τα πάθη και ο λαθεμένος προσανατολισμός είναι αυτά που γεννούν τις πλάνες και φανατίζουν τα πλήθη. Τέτοιες ώρες κυριαρχούν τα πιο άγρια ένστικτα. Πέφτουν τα προσωπεία του πολιτισμού και ό,τι υφάνθηκε με σκληρούς αγώνες, για να βγει στο φως το κτήνος που κρύβουμε μέσα μας. Λένε πως σ έναν πόλεμο το πρώτο θύμα είναι η αλήθεια. Αυτή την αλήθεια προσπάθησα να περιγράψω μέσα από τη ζωή μιας απλής, μικρής αγωνίστριας, με σεβασμό πάντα στις απόψεις ακόμη και αυτών που ήταν αγκυλωμένοι σε αραχνιασμένες ιδέες. Θεωρώ χρέος την αναφορά σ αυτούς που αγωνίστηκαν κατά των Γερμανών και πιο πολύ σ αυτούς που έχασαν τη ζωή τους, το δικό τους "αύριο", για να δώσουν σ εμάς ένα ελεύθερο "σήμερα". Υπήρξε σκληρό το τίμημα της γενιάς που αγωνίστηκε για να συντρίψει τη γερμανική τυραννία, αλλά πιο σκληρό το τίμημα του αδελφοκτόνου Εμφυλίου, γιατί σ αυτόν δεν υπήρχαν νικητές και νικημένοι. Και αναρωτιέμαι πού πήγε, πού χάθηκε τόσος ιδρώτας, πού καταστάλαξε τόσο δάκρυ, τόσο αίμα; Η γη είναι αχόρταγη, έτσι θα ναι.