Παιδιά στη δίνη του ελληνικού εμφυλίου πολέμου 1946-1949, σημερινοί ενήλικες

Σε αυτό τον τόμο παρουσιάζεται για πρώτη φορά στην Ελλάδα μια ολοκληρωμένη επιστημονική μελέτη πάνω στο ζήτημα των συνεπειών του εμφυλίου πολέμου σε τρεις ομάδες, συνολικά 150 παιδιών, φυλακισμένων μητέρων τα χρόνια του εμφυλίου πολέμου. Πρόκειται για τη μετάφραση στα ελληνικά της διδακτορικής διατριβής της παιδοψυχιάτρου Μ. Νταλιάνη-Καραμπατζάκη: "Παιδιά στη δίνη του εμφυλίου πολέμου 1946-49, σημερινοί ενήλικες". Διαχρονική μελέτη για τα παιδιά που έμειναν στη φυλακή με τις κρατούμενες μητέρες τους. Δημοσιεύτηκε στα αγγλικά στη Σουηδία το 1994. Περιλαμβάνει επίσης τα εισαγωγικά κείμενα των Ι. Τσιάντη, Τ. Σακελλαρόπουλου και Δ.Πλουμπίδη, καθώς και κείμενα του Δ. Νταλιάνη, συζύγου της συγγραφέως, και του καθηγητή Ρ. Α. Rydelius για τις συνθήκες της συλλογής των στοιχείων και της εκπόνησης της διατριβής. Η μελέτη αφορά στη μακροχρόνια κοινωνική πορεία και την κατάσταση της υγείας 150 παιδιών διωκόμενων οικογενειών. Πολλά από τα παιδιά κάτω των δύο ετών έζησαν στη φυλακή με τις μητέρες τους. Η Μαντώ Νταλιάνη, κρατούμενη και η ίδια στις φυλακές Αβέρωφ το 1949-50, συνάντησε εκεί κάποια από αυτά. Τη δεκαετία του 1980 αναζήτησε αυτά τα παιδιά σε ηλικία 35-45 ετών, τους επιζώντες γονείς τους, αλλά και τις ή τους συζύγους τους. Με δομημένα ερωτηματολόγια και μαγνητοφωνημένες συνεντεύξεις κατέγραψε την πορεία τους στη ζωή και τα προβλήματα που συνάντησαν. Διαπίστωσε ότι, αντίθετα με ό,τι περίμενε αρχικά, πολλά από αυτά τα παιδιά είχαν μια ομαλή κοινωνική και επαγγελματική ζωή, παρά τους πολλαπλούς ψυχο-τραυματισμούς της παιδικής τους ηλικίας. Αυτό αποδόθηκε στη δράση ατομικών και συλλογικών προστατευτικών παραγόντων, που περιγράφονται σε διάφορα κεφάλαια του βιβλίου. Τα αποτελέσματα της έρευνας σε κοινωνικό επίπεδο, αλλά και σε ό,τι αφορά τη σωματική και την ψυχική υγεία των συμμετεχόντων παρουσιάζονται τόσο σε συγκεντρωτικούς πίνακες, όσο και στην αναλυτική περιγραφή 57 περιπτώσεων, που καλύπτονται με ψευδώνυμα, ώστε να αποφευχθεί η αναγνώριση των προσώπων.