Το πιάνο του Σοπέν

Ο Νόρβιντ και ο Σοπέν, ο ποιητής και ο μουσικός, συναντήθηκαν και γνωρίστηκαν στο Παρίσι, στους κύκλους των Πολωνών εμιγκρέδων που βρήκαν εκεί μια δεύτερη, φιλόξενη πατρίδα. Ο θαυμασμός του Νόρβιντ για το μεγάλο συμπατριώτη του ήταν ανυπόκριτος. Του συμπαραστάθηκε στις τελευταίες του ώρες (1849) και, δεκατέσσερα χρόνια αργότερα (1863-1864), ανακαλεί εκείνες τις στιγμές, λίγο πριν από τη βαριά απώλεια, και συνθέτει, μέσα σε λίγες μέρες, αυτό το πολυεπίπεδο ποίημα, αφήνοντας να ξεσπάσει όλη η πίκρα για τη σκλαβωμένη του πατρίδα (από τα τέλη του 18ου αιώνα η Πολωνία ζούσε κάτω από την τριπλή κατοχή Ρώσων, Αυστριακών, Πρώσων) και η βεβαιότητα πως αν και "Το Ιδανικό - έπεσε στο λιθόστρωτο" η Πολωνία τελικά θα θριαμβεύσει και θα απελευθερωθεί από τα δεσμά της "στο κατακόρυφο/ της Ολικής Πληρότητας των Χρόνων/ ανεβασμένη, από έναν ύμνο έκστασης". Η αποκαλυπτική αυτή εικόνα εκφράζει έναν ιδιότυπο εθνικό αλυτρωτισμό, μια μυστικοπάθεια που παραπέμπει στα χρόνια των πρώτων χριστιανών και έναν κοινωνικό ριζοσπαστισμό που χαρακτηρίζει κυρίως τον ίδιο, αλλά και μια ολόκληρη γενιά Πολωνών εξορίστων φλεγόμενων να κρατήσουν ζωντανό το όραμα της "χρυσομέλισσας Πολωνίας". "Το Πιάνο του Σοπέν" είναι ένα από τα σημαντικότερα μνημεία της πολωνικής λογοτεχνίας, γραμμένο σε ελεύθερο στίχο και σε απέριττο ύφος από το ρομαντικό και συμβολιστή ποιητή, δραματουργό, ζωγράφο και γλύπτη Κυπριανό Κάμιλλο Νόρβιντ (1821-1883). Ποίημα πατριωτικό, θρησκευτικό και συμβολιστικό, ξεχειλίζει από οργή για την καταστροφή από τσαρικούς στρατιώτες του πιάνου του Σοπέν, στη διάρκεια επεισοδίων με Πολωνούς πατριώτες, που είχαν επιχειρήσει να δολοφονήσουν το Ρώσο διοικητή της Βαρσοβίας στις 24 Σεπτεμβρίου 1863. Ο Νόρβιντ είναι μια εμβληματική μορφή της πολωνικής λογοτεχνικής πρωτοπορίας, αν και στις μέρες του ήταν παραγνωρισμένος. Στο στέρεό του οικοδόμημα στηρίζονται οι περισσότεροι μεταγενέστεροι ποιητές, αναγνωρίζοντας σε αυτόν τον προάγγελο όλων των νέων τάσεων που σε λίγο θα ξεσπούσαν με εκρηκτική ορμή, στις αρχές του 20ού αιώνα. Τα σημαντικότερα έργα του είναι: "Τέσσερις σελίδες του κοινωνικού τραγουδιού", "Προμηθείδιον", "Σκλαβιά", "Περί τέχνης (για τους Πολωνούς)", "Ποιήματα", "Για την ελευθερία του λόγου" κ.ά. Η έκδοση πραγματοποιήθηκε με τη χορηγία της Πρεσβείας της Πολωνικής Δημοκρατίας στην Αθήνα για τη συμπλήρωση 200 χρόνων από τη γέννηση του Φρειδερίκου Σοπέν (Ζελαζόβα Βόλα 1810 - Παρίσι 1849). Το ποίημα κυκλοφορεί, για πρώτη φορά στη γλώσσα μας.