Διδάσκοντας φυσικές επιστήμες

Ο β´ τόμος αποτελεί συνέχεια του α´ τόμου του βιβλίου. Ο α´ τόμος αναφέρεται σε βασικά θεωρητικά ζητήματα που αποτελούν τον πυρήνα προβληματισμού στο πεδίο της διδακτικής των φυσικών επιστημών και διαμορφώνουν το ερμηνευτικό και καθοδηγητικό πλαίσιο για τη διατύπωση προτάσεων διδασκαλίας, οι οποίες αποτυπώνονται στον β´ τόμο. Συγκεκριμένα, ο β´ τόμος εστιάζει στον μετασχημαισμό της επιστημονικής γνώσης σε σχολική γνώση. Δηλαδή, στον τόμο αυτό επιχειρείται η εκπαιδευτική ανασυγκρότηση του επιστημονικού περιεχομένου των φυσικών επιστημών, προκειμένου να μετασχηματιστεί σε περιεχόμενο συμβατό με το ηλικιακό, γνωσιακό και κοινωνικο-πολιτισμικό επίπεδο των μαθητών. Απευθύνεται σε εκπαιδευτικούς των τελευταίων τάξεων του Δημοτικού και σε εκπαιδευτικούς του Γυμνασίου. Οι προτάσεις διδασκαλίας, όπου κρίνεται αναγκαίο, διαφοροποιούνται ανάλογα με τη βαθμίδα της εκπαίδευσης. Ειδικότερα, στον β´ τόμο παρουσιάζονται παραδείγματα-σενάρια διδακτικής πορείας από 5 θεματικές ενότητες: τη Μηχανική, τη Θερμότητα, τον Ηλεκτρισμό, την Οπτική και τη Βιολογία. Κάθε θεματική ενότητα περιλαμβάνει 4 μέρη: α) πολύ σύντομη αναφορά στις σχετικές έννοιες (το επιστημονικό περιεχόμενο)· β) σύντομη ιστορική αναδρομή στην πορεία διαμόρφωσης των σχετικών επιστημονικών εννοιών από τους πρώιμους προβληματισμούς ως σήμερα· γ) παρουσίαση και σχολιασμός των (εναλλακτικών) ιδεών που εκφράζουν οι μαθητές για τις εκάστοτε έννοιες, οι οποίες αποτυπώνουν τον καθημερινό τρόπο σκέψης και είναι συχνά ασύμβατες με τον επιστημονικό τρόπο σκέψης· και δ) προτάσεις για τη διδακτική πορεία αναδόμησης των ιδεών αυτών, και ακολούθως οικοδόμησης της σχετικής επιστημονικής γνώσης στη σχολική της εκδοχή. Στο τελευταίο αυτό μέρος παρουσιάζονται οι ιδιαιτερότητες που χαρακτηρίζουν τη διδασκαλία καθεμιάς από τις παρουσιαζόμενες θεματικές περιοχές, οι προτεινόμενες ενέργειες του εκπαιδευτικού και τα φύλλα εργασίας των μαθητών.