Σκέψεις για την άμεση δημοκρατία

Η άμεση δημοκρατία δεν είναι μόνο μια μορφή πολιτειακής οργάνωσης, αλλά επίσης ένα αξιακό σύστημα, μια αντίληψη για τον άνθρωπο, μια πρόταση πολιτισμού η οποία έχει βαθιές ρίζες στην ανθρώπινη ιστορία. Η άμεση δημοκρατία θέτει στο κέντρο τον άνθρωπο ως πρόσωπο, ως μοναδικό άτομο, ατομική κοινοτική ύπαρξη. Δεν πρόκειται για ένα αμιγώς πολιτικό αίτημα συνάδει με την κατάργηση της μισθωτής εργασίας, την αυτοδιαχείριση, τη δραστική μείωση του εργάσιμου χρόνου, την ανατροπή της καταναλωτικής κοινωνίας. Η άμεση δημοκρατία, όπως κάθε προσπάθεια ανταγωνιστικής θέσμισης, ξεκινάει με το πάρσιμο της γης, μιας γης φυσικής, υλικής, χειροπιαστής. Το διαδίκτυο δεν ακυρώνει καθόλου τη σπουδαιότητα αυτής της χωρικά και χρονικά εντοπισμένης γης, αντίθετα μεγεθύνει τις διαστάσεις της και τις κάνει οικουμενικές. Ο αγώνας για την άμεση δημοκρατία, αν και οικουμενικός, δεν είναι ένας τρόπος για την παγκόσμια διακυβέρνηση. Σ έναν κόσμο όπου θα επικρατούσε η άμεση δημοκρατία δεν θα υπήρχε καμία θέση για παγκόσμια διακυβέρνηση ή για οικουμενικό κράτος. Η δημοκρατική πολιτεία βρίσκεται στα μέτρα του κάθε «μοναδικού ατόμου»· γι αυτό η άμεση δημοκρατία επιδιώκει την υπέρβαση της παγκοσμιοποίησης προς την κατεύθυνση μιας ελεύθερης ανθρωπότητας στην οποία θα ανθεί ένα πλήθος από διαφορετικούς πολιτισμούς.