Η σύνθεση και η σχηματικότητα στο ποιητικό έργο του Κωστή Παλαμά

Στην ποίηση του Παλαμά οι σύνθετοι μορφολογικά σχηματισμοί αποτελούν ιδιάζον υφολογικό στοιχείο, τόσο εξαιτίας της πρωτοτυπίας στη σύνθεση, της ιδιότυπης πολλές φορές τοποθέτησής τους στον στίχο, ώστε να εξυπηρετούν κι άλλες ποιητικές λειτουργίες ή σκοπιμότητες μέσω της σημασιολογικής τους αξίας, όσο και της συχνής παρουσίας τους σε αναλογία με απλές λέξεις. Η μελέτη αυτή διαρθρώνεται σε επίπεδα - στο πρώτο επίπεδο εντοπίζονται και καταγράφονται από όλο το ποιητικό έργο του Παλαμά οι μετοχές του μεσοπαθητικού ενεστώτα (-μένος, -μένη, -μένο) καθώς και όλα τα ρηματικά επίθετα σε -τός / -τος. Σε ένα δεύτερο επίπεδο εστιάζεται το ενδιαφέρον σε όλους εκείνους τους μορφολογικούς σχηματισμούς που έχουν κοινό το πρώτο τους συνθετικό. Στο επόμενο επίπεδο η μελέτη ασχολείται με τον μορφολογικό σχηματισμό των συνθέτων και τις μορφοσυντακτικές πληροφορίες που δίνουν τα συστατικά τους, έχοντας πάντα ως αναφορά το έργο του Παλαμά. Στο τελευταίο επίπεδο ερευνώνται οι κειμενογλωσσολογικές λειτουργίες που επιτελούνται μέσα από τη σύνθεση των λέξεων και τα υφολογικά αποτελέσματα που προκύπτουν από την εμφάνισή τους στα διάφορα ρητορικά σχήματα. Μέσα από αυτό το εγχειρίδιο διαφαίνεται ότι η θέση του Παλαμά ανάμεσα στους άλλους ποιητές είναι ξεχωριστή εξαιτίας της αριστοτεχνικής του ικανότητας να εκφράζεται με πρωτότυπα ως προς τη σύλληψη και ως προς τον μορφολογικό σχηματισμό σύνθετα. Οι σύνθετοι σχηματισμοί θα μπορούσαν από μόνοι τους να αποτελέσουν ένα λεξικό, καθώς ο Παλαμάς ότι υπάρχει το τελειοποιεί και ότι δεν υπάρχει το πλάθει.