Υπό το φως του μυθιστορήματος (Κρατικό Βραβείο Δοκιμίου-Κριτικής 2016)

Τα δοκίμια που απαρτίζουν το παρόν βιβλίο είναι κείμενα ενός αναγνώστη που διαβάζει μυθιστορήματα, και που ορισμένα από αυτά τον κέντρισαν να τα συζητήσει. Είναι κείμενα υποκειμενικά, μα όχι αυθαίρετα, που θέλουν να συναντήσουν άλλους αναγνώστες. Πιστεύω ότι το μυθιστόρημα σκέφτεται, με τρόπο αινιγματικό, τη ζωή και τον κόσμο, και γι’ αυτό όποιος καταφεύγει στην ανάγνωση παλαιότερων ή σύγχρονων, ελληνικών ή ξένων μυθιστορημάτων θέλει ακριβώς, συνειδητά ή ανεπίγνωστα, να ξεδιαλύνει λίγο το αίνιγμα της ζωής του, να φωτίσει το μυστήριό της, μα και να διευρύνει τα όρια της δικής του κατανόησης του κόσμου και των ανθρώπων.

Στο βιβλίο συζητιούνται κυρίως τα μυθιστορήματα Ιώβ του Γιόζεφ Ροτ, Ο Σατανάς στο Γκόραϋ του Ισαάκ Μπάσεβις Σίνγκερ, Επιχείρηση Σάυλωκ του Φίλιπ Ροθ, Η Δύναμις και η Δόξα του Γκράχαμ Γκρην, Γκίλιαντ και Στο σπίτι της Μέριλιν Ρόμπινσον, Τα στοιχειώδη σωματίδια και Ο χάρτης και η επικράτεια του Μισέλ Ουελμπέκ, καθώς επίσης και το Ημερολόγιο προσευχής της Φλάννερυ Ο’Κόννορ και το δοκίμιο Η διπλή φλόγα του Οκτάβιο Πας.

Το γεγονός ότι συζητιούνται αυτά και όχι άλλα είναι, σε μεγάλο βαθμό, συμπτωματικό και πάντως δεν έχει αξιολογικό χαρακτήρα. Θα μπορούσε να ήταν και άλλα.

Ένα μικρό κείμενο για τον Θερβάντες, τον μεγάλο πατέρα του ευρωπαϊκού μυθιστορήματος, τίθεται αντί εισαγωγής, και ένα άλλο στο τέλος, ως παράρτημα, με απορίες και ερωτήματα για τη σχέση μυθιστορήματος και παγκοσμιοποίησης.