Edgar Allan Poe: The Raven / Το κοράκι

Η έκδοση αυτή πραγματοποιήθηκε με την ευκαιρία της ομώνυμης έκθεσης που διοργάνωσε το Μορφωτικό Ίδρυμα Εθνικής Τραπέζης στον χώρο του βιβλιοπωλείου του Ιδρύματος επί της οδού Αμερικής 13 (28 Νοεμβρίου 2016 έως 28 Ιανουαρίου 2017). Το Κοράκι του Έντγκαρ Άλλαν Πόε ενέπνευσε πλειάδα καλλιτεχνών με πιο γνωστά τα έργα των Μανέ, Ντορέ και Γκωγκέν, ενώ στα εικαστικά μας πράγματα το μετέφεραν ο Μάριος Πράσινος και ο Λεωνίδας Χρηστάκης. Τα χαρακτικά του Τάσου Μαντζαβίνου υπό τον τίτλο The Raven πρωτοπαρουσιάστηκαν σε συλλεκτική έκδοση είκοσι αριθμημένων αντιτύπων από τις εκδόσεις Μίμνερμος, το 2015. Ο Γιώργης Μυλωνάς σημειώνει μεταξύ άλλων: «Ο καλλιτέχνης εικονογραφεί το κοράκι με γλώσσα λιτή, σύγχρονη, όπως αυτή που χρησιμοποιούν οι γκραφιτάδες σε έργα τους στους δρόμους. Παρουσιάζονται επί σκηνής ο ίδιος ο ποιητής, αρχικά έντρομος, κατόπιν ως φιγούρα πάνω από την ανάμνηση της αγαπημένης Λεονόρας· η προτομή της Αθηνάς-σοφίας ως υπενθύμιση του αναπόφευκτου, μοιραίου τέλους· το κοράκι, ιπτάμενο ή ακίνητο, άγγελος-προφήτης του κακού· η νεκρή Λεονόρα, άλλοτε ως σκελετός, άλλοτε ως «κοιμωμένη». Παρόμοια, επιμελείται τη σκηνοθεσία με τα απολύτως απαραίτητα: το παράθυρο, η είσοδος για το κοράκι με την αιωρούμενη κουρτίνα· το κλονιζόμενο κάθισμα, η έδρα του ποιητή. Και, βέβαια, τα χέρια που πλανώνται ασώματα και μετέωρα στο χώρο, αναγνωρίσιμο δείγμα της γραφής του Μαντζαβίνου. Το κοράκι δεν είναι μόνο του Πόε, είναι και του ίδιου του καλλιτέχνη, που δεν εικονογραφεί απλώς αλλά συμπορεύεται με τον ποιητή. […] Καθώς ανοιγόμαστε στο βιβλίο, βλέπουμε το κοράκι να’ χει ταυτιστεί με τη Σελήνη, με τη νύχτα, να’ ναι αυτό το ίδιο η νύχτα. Κι έπειτα, ποιητής, καλλιτέχνης, Αθηνά και θάνατος συνέχονται, με το κοράκι επάνω τους. Το μαύρο θα τυλίξει στη δίνη του τα πάντα, και το κοράκι θα βεβαιώσει τον καλλιτέχνη πως ναι, δεν υπάρχει Εδέμ γι’ αυτόν, πως το μόνο που υπάρχει είναι ένα τώρα χωρίς τίποτε άλλο πια».