Εργατικός έλεγχος, κοινωνικοποίηση, αυτοδιαχείρηση

Η συζήτηση για τον εργατικό έλεγχο και την αυτοδιαχείριση δεν είναι καινούργια. Αποτέλεσε αίτημα του εργατικού κινήματος από τα πρώτα βήματά του, τον 19ο αιώνα, και εξακολουθεί να αποτελεί άξονα πειραματισμών, πλούσιων συζητήσεων και εκτεταμένης βιβλιογραφίας μέχρι σήμερα. Ο εργατικός έλεγχος και τα αυτοδιαχειριστικά πειράματα είναι μια συνεχής διαδικασία. Είναι το πρώτο ρήγμα στο πλαίσιο της παλιάς μορφής. Είναι μια διαδικασία επανεκκίνησης, που οδηγεί από το ατομικό και μερικό συμφέρον στο γενικό συμφέρον όλης της κοινωνίας και αντίστροφα· είναι η αλλαγή των σχέσεων ιδιοκτησίας· είναι, τέλος, η ιστορική πορεία μετάβασης και κοινωνικού μετασχηματισμού. Ο εργατικός έλεγχος και η αυτοδιαχείριση έρχονται να σπάσουν τη λατρεία του κράτους, που εκδηλώνεται είτε με τη μορφή του σταλινισμού, είτε με τη μορφή του φασισμού, είτε με τη μορφή των αστικών δημοκρατιών, και να επαναφέρουν την έννοια της δημοκρατίας στην πραγματική της μορφή, η οποία είναι η άμεση δημοκρατία και η κοινωνική αυτοδιαχείριση.