Συνομιλία

Σαν αυτό που ξαφνικά καταπρόσωπο δυο οδοιπόροι αντικρίζουν πατώντας μιαν έρημη βουνοκορφή και ασάλευτο είναι το γκρίζο του πέτρα στην πέτρα ώσπου αργά κινεί τις φτερούγες και ανοίγει σώμα ορίζοντας ένας κυματισμός άπλωμα ανασηκώνεται λίγο στρέφεται κοιτάζει λες θα πλησιάσει μα φεύγει έρχεται ξαναφεύγει κύκλους κάνει που μεγαλώνουν στον ουρανό μακραίνει χάνεται δεν θα φανεί αλλά φαίνεται μία φορά κι άλλη μία και μια τελευταία φορά και πάει έφυγε πια έχει μόνο αφήσει να μένει το πέρασμά του εκεί αδιατάραχτο σχήμα να γυρνάει να κοιτάζει ο ένας τον άλλο να ρωτά πες μου τον είδες; πού να πηγαίνει; πώς να τον λένε; άραγε έτσι κι η θύμηση παντοτινά θα πλανιέται; κι ας είναι μέσα στη βοή κι ας είναι τόσοι δρόμοι;

Η ποίηση του Γιώργου Βάρσου μας λέει για μια συνομιλία. Συνομιλία που συμβαίνει όταν δύο άνθρωποι αντικρίζουμε ο ένας τον άλλον θαυμάζοντας κάτι στην ίδια την ανθρώπινη συνεύρεση, δυνατό και επίμονο αν και σχεδόν ανεξήγητο. Σαν ηρωικό. Ξεκινά δίχως σαφή πρόθεση, κυλάει διαρκώς αλλάζοντας κατεύθυνση, τρέχει ή αναχαιτίζεται, συνεχίζει ή σταματά. Το τι ακριβώς λέγεται δεν έχει και τόση σημασία. Συχνά είναι ιστορίες του ενός ή του άλλου ή και κάποιου τρίτου, σαν να προσπαθούμε να θυμηθούμε κάτι, όχι για να γυρίσουμε στο παρελθόν, παρά για να το κρατήσουμε μαζί μας, παρόν.

Η συλλογή ανοίγει με προλογικά κομμάτια, συνεχίζει με τρία κεντρικά μέρη και κλείνει με κομμάτια επιλόγου. Οι τίτλοι είναι από την αρχή κάθε πρώτου στίχου ή αριθμούν τις εικόνες, τα τραγούδια και τις ιστορίες που συνθέτουν τα κεντρικά μέρη. Συνολικά 26 κομμάτια, άλλα σχετικά σύντομα, άλλα αρκετά εκτενή, που θα μπορούσαν ίσως να είναι στίχοι ενός μόνο ποιήματος. Σε ορισμένα σημεία τα πρόσωπα, οι τόποι, τα θέματα της συνομιλίας είναι μορφές ευδιάκριτες? αλλού έχουν μείνει μόνο περιγράμματα και ρυθμοί. Σε όλη τη συλλογή επιμένει πάντως η ζήτηση ενός σταθερού μέτρου αφηγηματικού λόγου. Απηχούνται συνάμα τρόποι και τόνοι από αναγνώσεις και ακούσματα εκείνων που μεγάλωσαν στις δεκαετίες του 60 και του 70 και επιμένουν να χαίρονται τη λογοτεχνία και το τραγούδι. Η γλώσσα, εν προκειμένω, έχει επιπλέον ασφαλώς δοκιμαστεί στους ιδιόρρυθμους τρόπους της ποίησης και της πεζογραφίας που ο Βάρσος έχει μεταφράσει.