Τα ποιήματα #2

Τα "Τριαντάφυλλα μιανής ημέρας", που απαρτίζουν τον παρόντα τόμο, αποτελούν την τελευταία από τις τρεις ποιητικές συλλογές του Τέλλου Άγρα, η οποία εκδόθηκε μετά τον θάνατό του, και μάλιστα με καθυστέρηση δύο δεκαετιών.

Ο Κώστας Στεργιόπουλος, ο οποίος επιμελήθηκε την πρώτη έκδοση των ποιημάτων αυτών, έγραφε στην Εισαγωγή του το 1966: "Δεν ξέρω σε τι θα ωφελούσε πια αν απαριθμούσα εδώ όσες ενέργειες έκανα σ’ αυτό το διάστημα για να πετύχω την έκδοσή τους. Το συμπέρασμα είναι πως όλες μου οι προσπάθειες έμειναν χωρίς αποτέλεσμα". Και συνέχιζε: "Η έκδοση αυτή θα ΄ταν προτιμότερο να γινόταν χωρίς η δική μου μεσολάβηση να είναι φανερή, πράμα που κι εγώ θα επιθυμούσα, αν ο ποιητής μας είχε αφήσει καθαρογραμμένα και οριστικά χειρόγραφα. Αλλά ο θάνατος τον πρόφτασε πάνω στην ώρα που άρχιζε να καθαρογράφει τα ποιήματα στην τελική τους μορφή, και πριν καλά καλά τελειώσει την ταξινόμηση. Αναγκαστικά λοιπόν είμαι υποχρεωμένος ν’ αναλάβω την ευθύνη για την παρουσίασή τους και να δώσω ορισμένες εξηγήσεις".

Όπως διηγείται στην Εισαγωγή του ο Κώστας Στεργιόπουλος, ο ίδιος ο Άγρας του εμπιστεύθηκε τα χειρόγραφα των ποιημάτων του «ένα βράδυ, μόλις ένιωσε την κατάστασή του να επιδεινώνεται", με την εντολή να τα εκδώσει μετά τον θάνατό του. Η ακαταστασία των χειρογράφων έφερε τον Στεργιόπουλο αντιμέτωπο με ένα "δεινό εκδοτικό πρόβλημα": τα ποιήματα, που στη συντριπτική τους πλειονότητα είχαν δημοσιευθεί σε περιοδικά από το 1926 μέχρι το 1944, ήταν «ξαναγραμμένα και ξαναδιορθωμένα, έτσι ώστε ακριβώς όμοιο με την πρώτη του μορφή να μην έχει μείνει σχεδόν κανένα απ’ όσα βρέθηκαν στα χαρτιά του. Οι διορθώσεις αυτές, οι προσθήκες, οι διαγραφές, καμωμένες συχνά πάνω στο ίδιο χειρόγραφο, χωρίς να ’χουν σβηστεί παντού κι οι λέξεις ή οι φράσεις της παλαιότερης γραφής, δημιουργούν ένα πλήθος συνδυασμούς και παραλλαγές σε κάθε περίπτωση και προκαλούν φοβερή σύγχυση". Επιπλέον, "στίχοι και στροφές διαφορετικών ποιημάτων είχαν ανακατευτεί, σελίδες έλειπαν". Ωστόσο, η προσήλωση και ο μόχθος του Στεργιόπουλου, σε συνδυασμό με όσα γνώριζε για το έργο χάρη στη στενή γνωριμία του με τον ποιητή, εξασφάλισαν την αίσια έκβαση του εγχειρήματος.

Ο παρών τόμος ακολουθεί πιστά την έκδοση του 1966, με την εισαγωγή και τις φιλολογικές σημειώσεις του Κώστα Στεργιόπουλου. Έχουν διορθωθεί μόνο προφανή τυπογραφικά σφάλματα και αβλεψίες και έχει εκσυγχρονιστεί η ορθογραφία, με γνώμονα να διευκολυνθεί ο σημερινός αναγνώστης. Η έκδοση συμπληρώνεται από ένα Επίμετρο όπου μεταξύ άλλων περιγράφεται γλαφυρά η τύχη του αρχείου του Τέλλου Άγρα και η κατάσταση στην οποία βρισκόταν όταν περιήλθε στο ΕΛΙΑ.