Η τέχνη του γνώθι σαυτόν

Από νεαρή σχετικά ηλικία, ο Σοπεγχάουερ έγραφε σ ένα τετράδιο διάφορες σκέψεις, τόσο δικές του όσο και άλλων στοχαστών, για προσωπική του χρήση στην καθημερινότητα της ζωής. Προς το τέλος της ζωής του, δε, έκανε στους μαθητές του συχνά λόγο για το τετράδιο αυτό, το οποίο χαρακτήριζε, δανειζόμενος την έκφραση του Μάρκου Αυρηλίου, Τα εις εαυτόν και προόριζε για δημοσίευση μετά θάνατον. Εντούτοις, το τετράδιο, μετά το θάνατό του, όλως μυστηριωδώς χάθηκε. Παρά ταύτα, με βάση τη βιογραφία του φιλοσόφου την οποία συνέγραψε ένας μαθητής του, ο οποίος φέρεται να κράτησε για λογαριασμό του το τετράδιο και να χρησιμοποίησε για τη συγγραφή της αυτούσια αποσπάσματα απ αυτό, κατέστη δυνατή μια αξιόπιστη ανασυγκρότηση του περιεχομένου του. Η συλλογή στοχασμών που περιέχει το τετράδιο καθιστά στον αναγνώστη απτότατη την προσωπικότητα και στάση ζωής του Σοπεγχάουερ.

Ο φιλόσοφος μιλά εδώ για πολλά και διάφορα ζητήματα της προσωπικής του ζωής και για το πώς τα αντιμετωπίζει: για την οικονομική του κατάσταση, για τις σχέσεις του με το άλλο φύλο, για τις φοβίες και τις αγωνίες που τον ταλάνιζαν, για την ακλόνητη πεποίθησή του σχετικά με την κλήση του και το έργο που θεωρεί ότι του έχει ανατεθεί, για τη μοναχικότητα και τη μισανθρωπία του. Μιλά δε για όλα τούτα κάνοντας ζωντανό διάλογο με άλλους φιλοσόφους, στοχαστές, ποιητές, κι επιστρατεύοντας το απαραγνώριστα προσωπικό του πνεύμα και ύφος, το τόσο κριτικό και καυστικό...