Υπηρέτριες και υπηρέτες

Μαζί με τη σχέση των δύο φύλων και των διαφορετικών γενεών, αυτή του αφέντη–υπηρέτη συνιστά ίσως την πιο πλούσια σημασι­ολογικά, θέτοντας ζητήματα εξουσίας, αυτοπροσδιορισμού, ιδεολογικής ταυτότητας, κοινωνικών και εργασιακών διεκδικήσεων και οικονομικών, ταξικών και φυλετικών ιεραρχήσεων, αντιθέσεων και συγκρούσεων. Η παρούσα έκδοση φωτίζει με σφαιρικό τρόπο, για πρώτη φορά στην ελ­ληνική βιβλιογραφία, τις ιστορικές διαδρομές και τις καλλιτεχνικές εκ­φάνσεις που σχετίζονται με το υπηρετικό προσωπικό στον ελληνόφωνο χώρο σε ένα διάστημα δύο αιώνων (19ος αιώνας έως σήμερα), μέσα από δεκαεννέα κείμενα ειδικών από διαφορετικούς επιστημονικούς χώρους, δομημένα σε τέσσερα μέρη που αλληλοσυμπληρώνονται («Ιστορικές απο­τυπώσεις και εργασιακή καθημερινότητα», «Όψεις της οικιακής εργασίας στη ζωγραφική και τη λογοτεχνία», «Το υπηρετικό προσωπικό στη δραματουργία και τη θεατρική πράξη», «Απεικονίσεις στον κινηματο­γράφο και την τηλεόραση»). Η διεπιστημονική και χρονικά διευρυμένη αυτή εξέταση αναδεικνύει τις εξελίξεις στην εργασιακή καθημερινότητα του υπηρετικού προσωπικού, τις ομοιότητες και τις διαφορές σε αναπα­ραστάσεις ποικίλων καλλιτεχνικών και πολιτιστικών προϊόντων και τις αναλογίες και αποκλίσεις ανάμεσα στις ιστορικές πτυχές του θέματος και τις μυθοπλαστικές αποδόσεις του. Με αυτόν τον τρόπο, προεκτείνονται οι γνώσεις που έχουν παράσχει προγενέστερες μελέτες και εγκαινιάζονται νέοι ορίζοντες στην έρευνα για το υπηρετικό προσωπικό στην Ελλάδα. Πάνω από όλα, ο συλλογικός αυτός τόμος βοηθά να κατανοήσουμε βαθύ­τερα ζητήματα που αφορούν τις εμπειρίες και τις εικόνες μίας μεγάλης ομάδας εργαζομένων με μακρά ιστορία και στενή σχέση με την ελληνική οικογένεια: από τα κορίτσια και τα αγόρια που εγκατέλειπαν την επαρ­χία στο παρελθόν για να υπηρετήσουν εύπορες οικογένειες των αστικών κέντρων μέχρι τις σημερινές μετανάστριες και τους μετανάστες που απα­σχολούνται στο μέσο ελληνικό σπίτι. ************ Οι συγγραφείς του τόμου: Μαρία Αθανασοπούλου, Ιωάννα Βώβου, Κωνστάντζα Γεωργακάκη, Κωνσταντίνα Γεωργιάδη, Λία Γυιόκα, Παναγιώτης Δενδραμής, Ελευθερία Ζέη, Κώστας Ιωαννίδης, Γιάννης Λεοντάρης, Παναγιώτα Μήνη, Κατερίνα Μπλαβάκη, Λυδία Παπαδημητρίου, Ιουλία Πιπινιά, Δημήτρης Πολυχρονάκης, Λίνα Ρόζη, Ζιζή Σαλίμπα, Άννα Σταυρακοπούλου, Βιολέττα Χιονίδου, Ιορδάνης Ψημμένος