Ιχνηλατώντας τη συμβολή της Καλαμάτας και της μεσσηνιακής ενδοχώρας στο έπος της ανεξαρτησίας.

Δύο αιώνες από την έναρξη της Επανάστασης του 1821, το σημαντικό αυτό γεγονός της ιστορίας του νεότερου Ελληνισμού, που επηρέασε καταλυτικά τις πολιτικές και κοινωνικές εξελίξεις όχι μόνο στον ελληνικό χώρο αλλά και σε όλο τον ευρωπαϊκό κόσμο, είναι μία πρώτης τάξης ευκαιρία για αναστοχασμό και εκ νέου ανάγνωση των κειμένων της θυελλώδους εκείνης περιόδου. Στις αρχές του 19ου αιώνα με την Ιερή Συμμαχία να ορίζει κατά μείζονα λόγο τις τύχες των λαών, οι πολιτικές, κοινωνικές και οικονομικές δυνάμεις του Ελληνισμού αποφάσισαν να συσπειρωθούν δυναμικά γύρω από τη Φιλική Εταιρεία και όλοι μαζί να μετουσιώσουν σε πραγματικότητα τον πολύχρονο πόθο των Ελλήνων για ελευθερία και ανεξάρτητη εθνική εστία. Είναι γνωστό ότι η έρευνα και μελέτη του κεφαλαίου της Επανάστασης του 1821 δεν είναι μία απλή και εύκολη υπόθεση και αυτό, διότι έχουν πληθύνει οι αρχειακές πηγές που είδαν τον τελευταίο καιρό το φως της δημοσιότητας, ενδιάμεσα έχουν αποθησαυρισθεί πολλές συνθέσεις και εκτιμήσεις σύγχρονων ιστορικών για την επίμαχη περίοδο και τέλος έχουν υπάρξει αρκετές διεπιστημονικές προσεγγίσεις επιμέρους πτυχών του επαναστατικού φαινομένου, όπως αυτό εκφράσθηκε ποικιλοτρόπως κατά τη διάρκεια του αρχόμενου 19ου αιώνα, με συνέπεια πολλές φορές να μην είναι δυνατή αντικειμενικά η συνεξέταση και συνακόλουθη αξιοποίηση όλου του πλούσιου αυτού αμητού πληροφοριών. Έτσι, στόχος του ανά χείρας έργου είναι η τεκμηρίωση και ανάδειξη του πολυαίμακτου εγχειρήματος του Ελληνισμού να καταλύσει τον οθωμανικό ζυγό μέσα κυρίως από τρία κομβικά επεισόδια, που σχετίζονται αφενός άμεσα με την Καλαμάτα, τη μεσσηνιακή ενδοχώρα και τους αγωνιστές της και αφετέρου με την εξέλιξη και επιβολή της Επανάστασης σε ολόκληρο τον ελληνικό χώρο. Κύριο μέλημα ασφαλώς είναι η επισήμανση, μελέτη και ερμηνεία όσο το δυνατόν περισσότερων αρχειακών πηγών και φυσικά συνθέσεων, τόσο της γενικής όσο και της τοπικής ιστορίας, που αναφέρονται στα τρία μείζονα κεφάλαια του πονήματος και τα οποία επιγραμματικά είναι πρώτον, η εκδήλωση της εξέγερσης στην Καλαμάτα και η απελευθέρωσή της στις 23 Μαρτίου 1821˙ δεύτερον, η μάχη στο Μανιάκι στις 20 Μαΐου 1825 και ο Παπαφλέσσας και τέλος η ναυμαχία στο Ναυαρίνο στις 820 Οκτωβρίου 1827 και οι ευρωπαϊκές δυνάμεις. Στο συγκείμενο αυτό προστέθηκε ένα αρκετά αναλυτικό Χρονολόγιο με τους σηματωρούς και τους πρωταγωνιστές του αγώνα της ανεξαρτησίας με επίκεντρο τον μείζονα Ελληνισμό, όπως αυτό προέκυψε αυθόρμητα από τις γραμμές της συγγραφής, που καθιστά τη συνολική προσπάθεια περισσότερο εύχρηστη και εύληπτη όχι μόνο από τους φοιτητές και τους νέους επιστήμονες αλλά και από το ευρύτερο φιλίστορο κοινό. Ας αποθησαυρισθεί και ένα σύντομο σχόλιο αναφορικά με τη νευραλγικότερη ιδέα που διαπερνά από την αρχή έως το τέλος το επαναστατικό εγχείρημα των Ελλήνων «με μίαν γνώμην ομοφώνως απεφασίσαμεν να λάβωμεν τα άρματα». Πρόκειται για μία από τις πιο δυνατές, ολοκληρωμένες και καίριες διαπιστώσεις της «Προειδοποιήσεως εις τας Ευρωπαϊκάς Αυλάς», της πρώτης δηλαδή επαναστατικής προκήρυξης που στάλθηκε από την πρώτη απελευθερωμένη ελληνική πόλη, την Καλαμάτα, στις 23 Μαρτίου 1821, προς τις Μεγάλες Δυνάμεις, προκειμένου οι εξεγερθέντες να κοινοποιήσουν το ρηξικέλευθο γεγονός της Επανάστασης στους ισχυρούς της εποχής, ζητώντας συνάμα και τη συνδρομή τους!