Spillover: Από τα ζώα στον άνθρωπο η επόμενη πανδημία;

Εισβάλλουµε σε τροπικά δάση και σε παρθένα τοπία, τα οποία φιλοξενούν πολλά είδη ζώων και φυτών, στον οργανισµό των οποίων κατοικούν άγνωστοι ιοί. Κόβουµε δέντρα. Σκοτώνουµε ζώα ή τα κλείνουµε σε κλουβιά και τα πουλάµε. Καταστρέφουµε τα οικοσυστήµατα και αποµακρύνουµε τους ιούς από τους φυσικούς τους ξενιστές. Όταν συµβεί αυτό, χρειάζονται νέο ξενιστή. Συχνά ο νέος ξενιστής είµαστε εµείς. Η λίστα τέτοιων ιών που εµφανίζονται στον άνθρωπο µοιάζει µε µια ζοφερή τυµπανοκρουσία: Machupo, Βολιβία, 1961· Marburg, Γερµανία, 1967· Ebola, Ζαΐρ και Σουδάν, 1976· HIV, αρχικά στη Νέα Υόρκη και στην Καλιφόρνια, 1981· µια µορφή χανταϊού (τώρα γνωστός ως Sin Nombre), νοτιοδυτικές Ηνωµένες Πολιτείες, 1993· Hendra, Αυστραλία, 1994· γρίπη των πτηνών, Χονγκ Κονγκ, 1997· Nipah, Μαλαισία, 1998· ιός του Δυτικού Νείλου, Νέα Υόρκη, 1999· SARS, Κίνα, 2002-2003· MERS, Σαουδική Αραβία, 2012· πάλι Ebola, Δυτική Αφρική, 2014. Και πολλοί άλλοι. Ο νέος κορονοϊός (nCoV-2019) είναι η τελευταία, ως τώρα, τυµπανοκρουσία. Τι µας περιµένει; Μήπως µια ακόµα χειρότερη φονική πανδηµία από τη νόσο Covid-19; Το spillover είναι ακριβώς αυτή η διαδικασία: το πέρασµα, το άλµα, ενός ιού (ή βακτηρίου ή άλλου µικροοργανισµού) από τα ζώα στον άνθρωπο. Ποιο ζώο άραγε θα µας µολύνει στο µέλλον; Ένα τρωκτικό από τη νότια Κίνα; Ένας πίθηκος από τη Δυτική Αφρική; Μια νυχτερίδα από τη Μαλαισία; Στην εποχή της παγκοσµιοποίησης και των επικοινωνιών, οι µολυσµατικοί παράγοντες ταξιδεύουν εύκολα και γρήγορα – όπως και εµείς. Αυτό που πρέπει να συνειδητοποιήσουµε, λέει ο Quammen, είναι ότι οι πανδηµίες, όπως η Covid-19, δεν οφείλονται στην κακοτυχία µας· δεν µας συµβαίνουν – είναι συνέπεια του υπερπληθυσµού και του τρόπου της ζωής µας.