Εικόνες και βλέμματα: ΑΚατάλογος του 24ου Φεστιβάλ Ντοκιμαντέρ Θεσσαλονίκης

Ο Ακατάλογος του 24ου Φεστιβάλ Ντοκιμαντέρ Θεσσαλονίκης είναι αφιερωμένος στη συμπλήρωση πενήντα χρόνων από την πρώτη μετάδοση της θρυλικής σειράς του ΒΒC Ways of Seeing, σε σύλληψη και παρουσίαση του εμβληματικού στοχαστή, συγγραφέα και καλλιτέχνη Τζον Μπέρτζερ. Τόσο τα κείμενα όσο και ο ίδιος ο σχεδιασμός της έκδοσης αποτίνουν έναν φόρο τιμής στον βασικό στόχο του Μπέρτζερ «να απελευθερώσει τις εικόνες από τα δεσμά ενός άτολμου βλέμματος και να δημιουργήσει μια νέα συνθήκη παρατήρησης, κριτικής και κατανόησης των εικόνων και της ζωής», όπως γράφει ο Ορέστης Ανδρεαδάκης. Στο κείμενό της η Συραγώ Τσιάρα εξετάζει «Τι τέλος πάντων κάνει ακόμη και σήμερα το Ways of Seeing του Τζον Μπέρτζερ τόσο γοητευτικό, τόσο ξεχωριστό;», ενώ και τα υπόλοιπα κείμενα επιχειρούν μια νέα συνθήκη κριτικής ανάγνωσης κινηματογραφικών αναπαραστάσεων, με έμφαση στην αρχειακή εικόνα. Με αφορμή τα εκατό χρόνια από τη Μικρασιατική Καταστροφή, ο Δημήτρης Π. Σωτηρόπουλος επιστρέφει στη Σμύρνη των αρχών του εικοστού αιώνα, ενώ ο Γιάννης Σμοΐλης «ξαναβλέπει» το ντοκιμαντέρ του Βασίλη Μάρου Τραγωδία του Αιγαίου. Με εργαλείο τη μεταφραστική πρακτική, η Γκέλυ Μαδεμλή προσεγγίζει τον όρο found footage, ενώ η Γλυκερία Μπασδέκη ξαναβλέπει τις ταινίες που προβάλλονται στο πρόγραμμα συντήρησης και αποκατάστασης της ελληνικής κινηματογραφικής κληρονομιάς Χώρα, σε βλέπω ως χειρονομίες αγάπης. Ο Άρης Δημοκίδης ανατρέχει στην ιστορία των ακουστικών ντοκιμαντέρ, ο Επαμεινώνδας Χριστοφιλόπουλος εξηγεί πως οι εικόνες του παρελθόντος συντελούν στην πρόβλεψη του μέλλοντος (foresight), ο Δημήτρης Κερκινός αναλύει την ιδιαίτερη αισθητική της Λετονής δημιουργού Λάιλα Πακάλνινα, ενώ, τέλος, η Δέσποινα Παυλάκη μας ξεναγεί στη «Συμπυκνωμένη πραγματικότητα της Βίρπι Σουούταρι.