Ο κροκόδειλος

Ο κροκόδειλος του Ντοστογιέβσκη δεν ασκεί μόνο έμμεση κοινωνική κριτική στα κακώς κείμενα της εποχής αλλά συνιστά και ένα δριμύ κατηγορώ για την αναξιοπιστία του Τύπου και την απουσία δημοσιογραφικής ηθικής. Ούτε καν ένα τόσο εξωφρενικό γεγονός, όπως είναι το να καταβροχθίσει ένας κροκόδειλος έναν άνθρωπο, δεν μπορεί να παρουσιαστεί με τον ίδιο τρόπο από τις εφημερίδες της εποχής του Ντοστογιέβσκη. Και άραγε έχει αλλάξει κάτι ως προς αυτό με το πέρασμα των χρόνων…; Ο σουρεαλισμός και η σάτιρα στον Κροκόδειλο θυμίζουν σε μεγάλο βαθμό Νικολάι Γκόγκολ, του οποίου η επιρροή στον Ντοστογιέβσκη –τουλάχιστον όσον αφορά τα μικρότερα σε έκταση έργα του– είναι αδιαμφισβήτητη. Ένας κυβερνητικός υπάλληλος, ένας γελοίος ημιμαθής, που θεωρεί τον εαυτό του σχεδόν ιδιοφυΐα -αλλά οι συνάδελφοί του τον θεωρούν «κοκορόμυαλο»-, πριν αναχωρήσει από την Πετρούπολη για ταξίδι αναψυχής στην Ευρώπη, επισκέπτεται με την νεαρή και ευπαρουσίαστη σύζυγό του, μια ανεγκέφαλη και φιλάρεσκη μικροαστή, το εμπορικό κέντρο του Περιδρόμου, όπου εκτίθεται ένας κροκόδειλος. Κι ενώ η σύζυγος διασκεδάζει με τους πιθήκους, που εκτίθενται στην ίδια αίθουσα, ο «κοκορόμυαλος» σύζυγος αρχίζει να ενοχλεί τον κροκόδειλο. Και ξαφνικά, μια τρομερή, αφύσικη κραυγή συγκλόνισε την αίθουσα…