Αβέβαιη δόξα

Αυτό το πολυφωνικό λογοτεχνικό έργο, του οποίου οι χαρακτήρες ανταποκρίνονται στο κάλεσμα της περιπέτειας και των ιδανικών τους, εκτυλίσσεται στη διάρκεια του Ισπανικού Εμφυλίου, μέσα από την αλληλογραφία τους, μέσα από ημερολογιακές καταγραφές τους, μέσα από διαλόγους δουλεμένους στην εντέλεια και με υψηλή φιλοσοφική πρόζα. Παρακολουθούμε τον Λιουίς, νεαρό στρατιώτη στο μέτωπο των Δημοκρατικών· την αναρχική σύντροφό του Τρίνι που έχει μείνει στη Βαρκελώνη με το παιδί τους· τον Σολεράς, που γοητεύει όσους τον συναντούν· και τον Κρουέλς, νεαρό ιεροσπουδαστή, στον οποίο οι συμπολεμιστές του εμπιστεύονται τις εσωτερικές μάχες τους. Οι πρωταγωνιστές της Αβέβαιης δόξας -εθελοντές μαχητές ή μη, στο μέτωπο της Αραγώνας- ζουν μια κατάσταση που τους ξεπερνά και τους μεταμορφώνει σε πιόνια ενός παιχνιδιού που δεν γνωρίζουν. Οι δοκιμασίες, οι αμφιβολίες, οι ηρωισμοί, οι θυσίες τους ενσαρκώνουν «την αβέβαιη δόξα μιας απριλιάτικης μέρας», τη φράση του Σαίξπηρ που δίνει στο βιβλίο τον τίτλο του. 

Ο Ζοάν Σάλες, πολεμιστής του Ισπανικού Εμφυλίου, αποστάζει τις εμπειρίες του σε μια διαχρονική ιστορία ματαιωμένου έρωτα, χαμένης νιότης και συντριβής των ψευδαισθήσεων. 

Η Αβέβαιη δόξα είναι έργο πολυπρισματικό, υπαρξιακό, ένα σπάνιο μαργαριτάρι που έζησε πολλαπλές ζωές, υπέστη τις χειρουργικές περικοπές που τού επέβαλε η λογοκρισία του Φράνκο, γνώρισε διάφορες εκδόσεις, και ως κείμενο το επεξεργαζόταν ο συγγραφέας του μέχρι το θάνατό του, το 1983. 

Ένα συγκλονιστικό έπος, που έχει προκαλέσει συγκρίσεις με το έργο του Ντοστογέφσκι και του Σταντάλ.