Ξένοι μέσα στον εαυτό μας

Την ώρα που ο κόσμος μας γίνεται ένα melting pot, τίθεται ένα ερώτημα που θα αποτελέσει τη λυδία λίθο για την ηθική του 21ου αιώνα: Πώς είναι δυνατό να ζήσουμε μαζί με τους άλλους, χωρίς να τους απορρίψουμε ή να τους αφομoιώσουμε, αν δεν αναγνωρίσουμε ότι είμαστε ξένοι μέσα στον εαυτό μας; Το βιβλίο αυτό είναι μία πρόσκληση για να συλλογιστούμε τους τρόπους που διαθέτουμε για να ζήσουμε ως ξένοι ή μαζί με ξένους, ενώ, συγχρόνως, αναπαριστά τις τύχες του ξένου μέσα στον ευρωπαϊκό πολιτισμό: οι Έλληνες με τους "μετοίκους" τους και τους "βαρβάρους" τους, οι εβραίοι που θεμελιώνουν τη βασιλεία του Δαβίδ μέσω της μορφής της Ρουθ της Μωαβίτισσας, ο Απόστολος Παύλος που κηρύσσει το λόγο του Θεού ανάμεσα σε μετανάστες εργάτες, που θα γίνουν οι πρώτοι χριστιανοί, χωρίς να ξεχνάμε τον Ραμπελαί, τον Μονταίν, τον Έρασμο, τον Μοντεσκιέ, τον Ντιντερό, τον Καντ, τον Χέρντερ, αλλά και πιο πρόσφατα τον Καμύ και τον Ναμπόκοφ, που όλοι τους στοχάστηκαν πριν από μας πάνω στην υπέροχη και άθλια ζωή της ξενιτιάς. Στην καρδιά αυτού του κοσμοπολίτικου πεπρωμένου βρίσκονται τα Δικαιώματα του Ανθρώπου όπως τα διακήρυξε η Γαλλική Επανάσταση, που αρχικά τίμησε τους ξένους, πριν αρχίσει να ακονίζει το λεπίδι της πάνω στο λαιμό τους και σε αντίστιξη, ο ρομαντικός εθνικισμός που θα βρει την κατάληξή του μέσα στον ολοκληρωτισμό. Η "ανησυχητική ξενότητα" του Φρόυντ σφραγίζει αυτή τη διαδρομή προτείνοντας μια νέα ηθική: όχι "ενσωμάτωση" του ξένου, αλλά σεβασμό στην επιθυμία του να ζήσει διαφορετικά, πράγμα που συνδέεται με την από μέρους μας διεκδίκηση του δικαιώματος στη μοναδικότητα, αυτή την ύστατη συνέπεια των δικαιωμάτων και των καθηκόντων του ανθρώπου.