Παρερμηνείες της ψυχής

Η λέξη ψυχή διασχίζοντας τα πλέον πολύμορφα συστήματα της σκέψης (φιλοσοφικής, θρησκευτικής, ανθρωπολογικής, ψυχολογικής) γεννά μια σειρά παρερμηνειών όπου κρύβονται ιλιγγιώδεις σημασιολογικές μεταβολές. Διατρέχοντάς τες είναι δυνατόν να αντιληφθούμε τις εννοιολογικές μετατοπίσεις και τις γλωσσικές μεταναστεύσεις από τις οποίες εξαρτώνται οι ιστορικές εποχές και τα σκηνικά που ανοίγονται από αυτές. Η ανάλυση του Γκαλιμπέρτι αρχίζει από τον Πλάτωνα, ο οποίος αντιλαμβάνεται την ψυχή σε μια διπλή κατεύθυνση, συνδέοντάς την από μια πλευρά με τη δόμηση της λογικής και την κυριαρχία επί του εαυτού, και από την άλλη με την άβυσσο της μανίας και την αποσύνθεση του ατόμου. Από τότε και έπειτα αυτές οι δύο κατευθύνσεις ποτέ δεν έπαψαν να επηρεάζουν τη δόμηση των γνώσεων, συνεχώς απειλούμενης σε θεωρητικό επίπεδο από τις διακυμάνσεις των γνωμών και σε πρακτικό επίπεδο από τον ίλιγγο των παθών, σε εκείνο το παιχνίδι των προσωπείων που προσλαμβάνει και πετά η ψυχή, στο οποίο δεν ξεφεύγει το γεγονός ότι κάθε νέα λέξη της λογικής δεν είναι εφικτή παρά μόνο ελευθερώνοντας σε κάθε στιγμή τα κομμάτια μιας κρυμμένης μανίας. Πριν και μετά τον Νίτσε, ο Πλωτίνος και ο Γνωστικισμός, ο Σοπενχάουερ και ο Ρομαντισμός, ο Φρόυντ και η Ψυχανάλυση, ο Χούσσερλ και η Φαινομενολογία, ο Χάιντεγκερ και η Ερμηνευτική, προσπάθησαν να ελευθερώσουν την ψυχή από τον ζυγό της ιδέας, αλλά η αντίθεσή τους στον πλατωνισμό, αποκαλύφθηκε ότι, αν και αντικρούοντάς τον, ήταν στην ίδια κατεύθυνση με αυτόν.