Γραφή τότε που δεν υπήρχε το χαρτί

Σήμερα, την εποχή όχι απλώς του χαρτιού και της έντυπης γραφής, αλλά την εποχή των υπολογιστών, όπου κάθε τι γράφεται και μεταδίδεται μέσω ταχύτατων διαδικτύων, δύσκολα ο νους μας πηγαίνει πίσω, στο παρελθόν, όταν ακόμα δεν υπήρχε καλά καλά ούτε το χαρτί. Όμως ο πολιτισμός υπάρχει εδώ και χιλιάδες χρόνια και όταν μιλάμε για "πολιτισμό" εννοούμε σαφέστατα τη γραφή και τα μέσα επικοινωνίας, και όταν κανείς εμβαθύνει λίγο το θέμα, θα διαπιστώσει έκπληκτος ότι οι άνθρωποι χρησιμοποιήσαν ό,τι είχαν πρόχειρο για να εκφράσουν "εντύπως" τις σκέψεις τους. Τότε που δεν υπήρχε το χαρτί, οι άνθρωποι χρησιμοποίησαν μια πληθώρα υλικών για να γράφουν «την ιστορία του κόσμου», επιδεικνύοντας μοναδική εφευρετικότητα και φαντασία. Τα υλικά αυτά τα άντλησαν είτε από τη φύση, χρησιμοποιώντας τα όπως ήσαν, είτε τα επεξεργάστηκαν δίνοντάς τους ανάλογη μορφή. Στα υλικά αυτά περιλαμβάνονται τα ξύλα, τα φύλλα των δέντρων, τα οστά των ζώων, οι βράχοι, οι πέτρες, διάφορα σκοινιά, σπασμένα όστρακα, δέρματα ζώων, μεταλλικά αγγεία, μέταλλα κάθε μορφής, το μετάξι, το μπαμπού και διάφορα άλλα, που θα τα μελετήσουμε στη συνέχεια. Πρόκειται για μια εκπληκτική όντως ποικιλία, που δείχνει ότι η έκφραση της επικοινωνίας αποτελεί μιαν από τις πρωταρχικές ανθρώπινες ανάγκες και ότι προκειμένου ο άνθρωπος να επικοινωνήσει διέρχεται μύριους όσους τρόπους και μέσα. Το παρόν βιβλίο σκοπό έχει να ενημερώσει για ένα θέμα, που φυσικά δεν εξαντλείται από άποψη πηγών και λεπτομερειών στις λίγες αυτές σελίδες. Παρόλα αυτά, δεν υπάρχει ένα συνοπτικό κείμενο που να αφορά μόνο τα υλικά γραφής και την καλλιγραφία. Αυτό το κενό ελπίζουμε ότι καλύπτει στηριζόμενοι σε εξειδικευμένη βιβλιογραφία.