Καντίς για ένα αγέννητο παιδί

Ξέρω πόσο δύσκολο σας είναι να αποδεχθείτε το ότι μας κυβερνάνε κοινοί εγκληματίες· είναι δύσκολο ακόμα και αν σε άλλες περιπτώσεις τους αποκαλείται κοινούς εγκληματίες και τους αντιμετωπίζετε ως τέτοιους. Ωστόσο, όταν ένας παράφρων εγκληματίας καταλήγει, αντί στο φρενοκομείο ή στη φυλακή, στην Καγκελαρία ή σε κάποια άλλη διοικητική θέση, εσείς αρχίζετε ευθύς να αναζητάτε το νόημα, το πρωτότυπο, το εξαιρετικό -δεν τολμάτε να το πείτε μεγαλόφωνα, το λέτε όμως κρυφά: αναζητάτε σ αυτόν το μεγαλείο, για να μην αναγκαστείτε να δείτε τους εαυτούς σας ως νάνους και την παγκόσμια ιστορία ως τεράστιο παραλογισμό.

Στο συγκλονιστικό αυτό μυθιστόρημα ο Ίμρε Κέρτες απευθύνει ένα καντίς -την επιμνημόσυνη προσευχή της εβραϊκής θρησκείας- για το παιδί που συγγραφέας αρνήθηκε να φέρει σε έναν κόσμο για πάντα τραυματισμένο από το Αουσβιτς. Είναι ένας πυκνός εσωτερικός μονόλογος -θυμίζει την "Πτώση" του Αλμπέρ Καμύ - που θέτει καίρια ιστορικά ερωτήματα και επαναπροσδιορίζει τα όρια της ατομικής και της συλλογικής ευθύνης. Εναλλάσσοντας διαρκώς τον καυστικό (αυτό) σαρκασμό με τον βαθύ φιλοσοφικό στοχασμό, ο συγγραφέας αποδεσμεύει τον αναγνώστη από το φορτίο του συναισθηματισμού και τον κάνει κοινωνό της δικής του απαράμιλλης διαύγειας και ελευθερίας σκέψης.