Διονύσιος Σολωμός: Η γυναίκα της Ζάκυθος

Η "Γυναίκα της Ζάκυθος" είναι έργο ταυτόχρονα αινιγματικό και ημιτελές. Ο Σολωμός έκανε τρεις απόπειρες να το ολοκληρώσει, αλλά τελικά εγκατέλειψε το εγχείρημα. Η πιο ολοκληρωμένη εκδοχή του είναι του 1829, όταν ο ποιητής το καθαρόγραψε στο γνωστό Τετράδιο Ζακύνθου, αρ. 13. Για πολλά χρόνια παρέμεινε ανέκδοτο, μετά την απόφαση του Δημητρίου Σολωμού να μην επιτρέψει, για οικογενειακούς λόγους, στον Πολυλά να το περιλάβει στα "Ευρισκόμενα" το 1859. Το έργο έγινε γνωστό το 1827 από σχετική κοινοποίηση του Κ. Καιροφύλα και θεωρήθηκε, δίκαια, κορυφαίο σολωμικό επίτευγμα και ένα από τα σημαντικότερα κείμενα της νεοελληνικής λογοτεχνίας. Από τότε και έως σήμερα οι μελετητές του Σολωμού αναζητούν, στον λόγο της γραφής, μεθόδους κατανόησης του σκοτεινού συμβολισμού του και τρόπους ερμηνείας του απαράμιλλου ύφους του. Γραμμένη σε καίρια δημοτική και πλουτισμένη από το τοπικό ιδίωμα, η "Γυναίκα της Ζάκυθος" εξακολουθεί να τροφοδοτεί δημιουργικά τη λογοτεχνία και να συνεισφέρει στην ανάπτυξη κριτικής στάσης σε ζητήματα εθνικής αυτογνωσίας. Παράλληλα συνεχίζει να είναι άκρως δημοφιλής στις άλλες τέχνες - τη ζωγραφική, το θέατρο και τον κινηματογράφο.