Υπόθεση Έλγιν

Κάθε χρόνο, εκατομμύρια άνθρωποι επισκέπτονται το Βρετανικό Μουσείο του Λονδίνου για να θαυμάσουν τα εκπληκτικά γλυπτά που στόλιζαν τον Παρθενώνα, το Ιερό της Παρθένου Αθηνάς, για πάνω από δύο χιλιάδες χρόνια. Αυτό το υπέροχο τέμενος της πίστης των Ελλήνων στην Αρετή και στη Σοφία, έργο του Ικτίνου και του Καλλικράτη, όνειρο ζωής του "Ολυμπίου Περικλέους" και κοσμημένο με τα ανυπέρβλητης ομορφιάς και τελειότητας γλυπτά του Φειδία, αφού το "πλήγωσε" ο Μοροζίνι και στη συνέχεια οι Τούρκοι κατακτητές επιχείρησαν να το μετατρέψουν σε τζαμί, απογυμνώθηκε από έναν άνθρωπο που δήλωνε "λάτρης της τέχνης". Η ασύλληπτου θράσους επιχείρηση του Τόμας Μπρους, εβδόμου κόμη του Έλγιν, ο οποίος απογύμνωσε συστηματικά και με την ανοχή και συνδρομή των Τούρκων το μεγαλύτερο μνημείο της αρχαιότητας από τα γλυπτά που το κοσμούσαν, θεωρείται δικαίως η μεγαλύτερη κλοπή έργων τέχνης στην ιστορία και για τον ελληνικό λαό η πλέον αναίσχυντη ιεροσυλία που διαπράχθηκε ποτέ. Ως Βρετανός πρέσβης στην Υψηλή Πύλη, ο λόρδος Έλγιν ήρθε σε επαφή με σημαντικές προσωπικότητες που χάραξαν την ιστορία του 19ου αιώνα: τον Ναπολέοντα, τον σουλτάνο Σελίμ ΙΙΙ, τον λόρδο Νέλσον, τον λόρδο Μπάιρον. Ο Ναπολέων ήθελε τα γλυπτά του Παρθενώνα για το Λούβρο, αλλά κατάφερε να πάρει μόνο μερικές μετόπες και την περίφημη Αφροδίτη της Μήλου. Ο Έλγιν, με υπομονή, μεθοδικότητα αλλά και διαβολική τύχη που διαμορφώθηκε υπέρ του λόγω των πολιτικών συγκυριών, απογύμνωσε τον Παρθενώνα. Ο λόρδος Μπάιρον, γνήσιος καλλιτέχνης, λάτρης του ωραίου και θαυμαστής του ελληνικού πνεύματος, αντέδρασε στην ιεροσυλία του συμπατριώτη του με ένα θαυμάσιο οργισμένο ποίημα, την "Κατάρα της Αθηνάς"... Θνητέ! -του είπε εκείνη- των παρειών σου το ερυθρίασμα πως είσαι Βρετανός δηλώνει, όνομα ευγενικό κάποτε, δηλωτικό πρώτα της δύναμής σου και της ελευθερίας. Τώρα ελάχιστα όλοι το τιμούν και εγώ, λιγότερο απ όλους. Ο μεγαλύτερος εχθρός σου, θα είναι πια η Παλλάδα. Ζητάς του μίσους την αιτία; Κοίταξε ολόγυρα!