Η θεμελιώδης παρέκκλιση

Η απόκλιση-παρέκκλιση, -η παρέγκλισις του Επίκουρου- είναι συστατική του κόσμου μας. Μια απόκλιση από τις ευθείες τροχιές των ατόμων, που θα χάνονταν στο άπειρο, επιτρέπει στον κόσμο να συγκροτηθεί, στην ύλη να πορευτεί -αντίστροφα από την αποσυνθετική εντροπία- προς διαρκώς ποοολυπλοκότερες συγκροτήσεις, στο σύμπαν και στη ζωή να υπάρξουν. Η δημιουργός παρέκκλιση είναι το θεμέλιο του κόσμου και η αιτία για την εμφάνιση του ανθρώπου ως είδους, και της ιστορίας του ως δημιουργίας... ...Η ιδιαίτερη οπτική αυτού του δοκιμίου εδράζεται στην προσπάθεια συνδυασμού δύο διαστάσεων, της ρομαντικής και της μετα-μεσσιανικής. Μια επαναστατική και επίκαιρη εκδοχή του ρομαντισμού είναι όχι μόνον απαραίτητη για την ίδια την επιβίωση του ανθρώπου, ως είδους, στην εποχή της τεχνολογικής ύβρεως, αλλά έρχεται σε αντίθεση και θα πρέπει να υπερβεί οποιαδήποτε μεσσιανή εσχατολογία. Διότι η δυναμική του μεσσιανισμού ανατρέπει, μέσα από την εσώτερη έκφυσή της, κάθε αυθεντικό ρομαντικό εγχείρημα. Ο μεσσιανισμός οδηγεί την όποια επαναστατική απόπειρα σε ολοκληρωτικές ή/και γραμμικές καταλήξεις, άσχετα με τις προθέσεις των εμπνευστών του...[...] ... Η μόνη διέξοδος η οποία μπορεί να διασώσει την απελευθερωτική παράδοση είναι η δημιουργική υπέρβασή της. Μια υπέρβαση προς την κατεύθυνση ενός προτάγματος ριζικού, αλλά μη μεσσιανικού, που δεν επαγγέλλεται "το τέλος της ιστορίας", αλλά μια διαδικασία μετασχηματισμών χωρίς τέλος, προς ένα ιδεώδες διαρκώς άπιαστο και πάντα πλησιέστερο, ενός προτάγματος που θεωρεί σημαντικότερο το ίδιο το ταξίδι παρά ένα ανύπαρκτο "τέλος-τελείωση".